Edgar Degas deyince akıllara bale sanatçıları
gelir; tıpkı Monet deyince zambakların akla gelişi gibi…
Çünkü bale dünyası, özellikle de Paris Opera
Balesi, Degas’ın hem uzman olduğu konuydu, hem en ünlü eserlerinin ilham
kaynağıydı ve dolayısıyla hem de kazanç kaynağıydı.
Gerçekten de kendisini bale sahnesi ve
balerinlerin giydiği “tütü” etekler olmaksızın, mesela gösteri sonrasında salonda kopan çılgın alkışı, sahne kenarında zarif bir
reverans ile kabul eden dansçılar olmaksızın, ya da bir derslikte genç kızların bale ustası Jules
Perrot karşısında verdikleri bale pozları olmaksızın düşünmek imkansız!
Le Foyer De La Danse, Edgar Degas (1500 parça Ricordi Puzzle) |
O, empresyonizmden hoşlanmayanların bile ilgi duyduğu, izlenimci
yapıtlar ile aynı güzellikte eserler üreten; ama çizgileri, yapıları ve formlarıyla daha
esnek olmayı başarmış, 19. yüzyılın en parlak ressamlarındandır.
O sadece dansçıları resmetmedi; çamaşır yıkayan
kadınları, şapka satıcılarını, küvette yıkanan ya da birbirlerinin saçını
tarayan kadınları da yansıttı tuvallerine.
Apres le Bain, Degas (1000 parça Ricordi Puzzle) |
Bütün bu resimlerine bakarak denilebilir ki
Degas, risklere giren, yenilikçi bir ressamdı. Çünkü O’nun eserlerinde cesaret ve dinamizm vardır. Radikal foreshorten tekniği
ile (resimde yandan görülen bir şeyin
boyunu kısa göstermek)
kocaman bir boşluğu birleştirir, objelerin yarısını kırpabilir, resmine konu
ettiği sahneyi riskli bir şekilde yarım bırakabilir…
Seçtiği muazzam malzemeler ve uyguladığı teknik çeşitleri, neft yağıyla
seyrelttiği yağlı boyaları, kullandığı toz
pembe renkler, parlak yeşil düz bir kağıdın üzerine yaptığı kara kalem çalışmaları, bütün şekiller ve
boyutlarda bazen devasa büyüklükte bazen de neredeyse minyatür denilebilecek
küçüklükte tercihleri…
Bütün bunlar, O’nun cesaretine ve yenilikçiliğine örnektir.
Danseuses Bleues, Degas (1500 parça Ricordi Puzzle) |
Degas, kariyerine ünlü resimleri kopyalayarak
eski yöntemlerle başlamış; 30’larının ortasındayken, 1867 yılından sonra ise Paris Operası’nın
sahnelerini, soyunma odalarını ve dersliklerini resimlemeye başlayarak kendi tarzını
oluşturmuştur.
Yakaladığı anlık görüntüleri o kadar güzel çizer
ki Degas, her şey gerçek hayatta olduğu gibidir O’nun eserlerinde.
İnsanların bazıları nesnelerin arkasında kalmıştır, kalabalık bir etkinliğin ortasındayken, bir anlık küçük bir hareketin detayını görebilirsiniz; mesela adım atan ayak yukarı kalkmıştır…
O’nun tablolarındaki insanlar ve nesneler resim için sabit bir poz vermezler, gerçek hayatta olduğu gibi karmaşık ve yarım görünebilirler. Bütün bu spontan görüntüler, şüphesiz ki sahne canlandırılmadan önce sanatçı tarafından çok iyi tasarlanmıştır. Zira sanatçının titizlikle yaptığı planlama sayesinde, ortaya çıkan tablolar görenlerde tatmin uyandıran müthiş bir dengeye sahiptir.
İnsanların bazıları nesnelerin arkasında kalmıştır, kalabalık bir etkinliğin ortasındayken, bir anlık küçük bir hareketin detayını görebilirsiniz; mesela adım atan ayak yukarı kalkmıştır…
O’nun tablolarındaki insanlar ve nesneler resim için sabit bir poz vermezler, gerçek hayatta olduğu gibi karmaşık ve yarım görünebilirler. Bütün bu spontan görüntüler, şüphesiz ki sahne canlandırılmadan önce sanatçı tarafından çok iyi tasarlanmıştır. Zira sanatçının titizlikle yaptığı planlama sayesinde, ortaya çıkan tablolar görenlerde tatmin uyandıran müthiş bir dengeye sahiptir.
L'Etoile, Degas (1000 parça Clementoni Puzzle) |
Öyle bir bakış açısı vardır ki sanatçının, sanki
çağımızın sinema kamerasının arkasındaymış da oradan yaratmış eserlerini diye
düşündürür insanı. Anlık hareketleri,
duruşları, jestleri adeta bir fotoğrafçı gibi yansıtmayı başaran bir dehadır
O. Sanki eline bir makine almış ve farklı farklı açılardan görüntüyü yakalamaya
çalışmış etkisi bırakır eserleriyle.
An’lara verdiği önemi çok iyi yansıtır; ve sanatın
tesadüflere dayanmadığının adeta bir kanıtıdır O’nun resimleri. Her bir fırça
darbesinin anlamını hissettiren sanatçılardandır.
60’lı yaşlarından sonra görme yeteneğini
kaybetmeye başlayınca sanattan kopmaz, resmi bırakır ama heykele yoğunlaşır ölünceye dek.
The Dancing Lesson, Degas (1000 parça Clementoni Puzzle) |
KAYNAK: http://www.theguardian.com/artanddesign/2011/sep/07/edgar-degas-ballet-royal-academy
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder